Strona o historii antycznej

Kategoria: Spartakoidzi

Trzecie pytanie o miasta Armenii i Morza Czarnego

Które z miast leżało na Zakaukaziu?

Correct! Wrong!

Więcej o fortyfikacjach Gruzińskich w starożytności poniżej.

Pozostałe miasta Hellenistyczne znad Morza Czarnego.

Czarnego

Moneta Amartis, królową Heraklei Pontyjskiej znad morza czarnego


Heraclea Pontica

Miasto założyli osadnicy z Megary w VI wieku. Leżało nad ujściem rzeki Lycus do Morza czarnego. Miasto kontrolowało plemiona Marydinów, z których zrobiło niewolników. Dwieście lat po powstaniu Klearchow wprowadził ustrój tyranii. Dynastia przez niego zapoczątkowana panowała przez trzy pokolenia. Zakończyła się gdy Klearchos i Oxytares postanowili zabić własną matkę. W reakcji ma to Lizymach, ich zabił, miasto wcielił do swojego państwa a miastu przywrócił demokrację. Miasto jednak nigdy już nie odzyskało bogactwa jakie miało za czasów tyranów. Mimo to było cały czas zamieszkane. Opustoszało dopiero po zdobyciu go przez Otomanów. Po mieście zostały ruiny na jego akropolu, między innymi świątynie.


Tanais

Polis założone przez kupców z Miletu w III wieku. Leżało niedaleko ujścia Donu. Miasto było ważnym ośrodkiem handlowym. Kupcy przybywali aby kup[ować w nim futra i inne produkty z terenów stepowych. Centralnym punktem polis była Agora otoczona kolumnadą. Miasto zostało włączone do Królestwa Bosporańskiego dopiero przez Asandra na początku naszej Ery. Goci w IV wieku n.e. złupili je. Ostatecznie zostało opuszczone dwieście lat później, gdy kanał delty Donu nad którym leżało uległ zamuleniu.


Theodosia

Miasto założyli osadnicy z Heraklei Pontyjskiej w VI wieku w pobliżu dzisiejszej Feodosii. Do królestwa Bosporońskiego włączone zostało dopiero przez Leucona. Ataki, które doprowadziły wywołały wojnę z Herakleją Pontyjską. Została ona zakończona po zdobyciu miasta. Nadal było jednak bogate dzięki handlowi i bogatemu rolnictwu. Trwało to aż do IV wieku n.e. gdy zostało zdobyte przez Hunów. Później istniało jako mało istotna wioska. Aż 1000 lat później rozbudowali je Genueńczycy.


Phasis

Piasto założyli Kolchidzie osadnicy z Miletu w VII lub VI wieku. Możliwe iż leżało koło dzisiejszego miasta Potii. Prawdopodobnie jego ludność składała się z Greków jak i Kolchidczyków. W czasie wojen Mitrydatesa z Rzymem zostało przez nich zdobyte. W czasach rzymskich miało w nim istnieć biskupstwo. Nie wiadomo kiedy zostało opuszczone.


Olbia

Miasto leżało przy ujściu rzek Boh i Dniepr do Morza Czarnego. Założyli je osadnicy Miletu w VI wieku. Szybko stało się jednym z centrów handlu zbożem i rybami. Dwieście lat później przeżywało rozkwit, miało 40 tysięcy mieszkańców i wybijało własną monetę w kształcie Delfina. Odwiedził je Herodot. Od III wieku zaczął się powolny upadek miasta. Znalazło się pod kontrolą Scytów, Mitrydatesa Wielkiego i Rzymu. Bo złupieniu przez Getów pod wodzą Buerbatisa straciło na znaczeniu. Późnijesze najazdy Gotów i Hunów doprowadziły do opuszenia jego.

Miasto składało się z dwóch części. Dolna leząca nad wodą jest teraz zalana. W górnej jednakże prowadzono wykopaliska. Odkryto hipodamejski plan miasta. Była agora ze świątyniami Apolla i Zeusa. Miasto otaczał także mur, za którym leżała nekropolia.


O wojnie między Herakleą Pontyjską a Królestwem Bosporpońskim

https://www.jstor.org/stable/4435411

Miasta królestwa Bosporańskiego.

Bosporańskiego

Moneta z Panticapaeum, należącego do królestwa Bosporańskiego.


Chersonez Taurydzki

Miasto założone w VI wieku p.n.e. Założone zostało przez osadników z Heraklei Pontyjskiej, na zachodnim krańcu Krymu. Długo było niezależnym polis. Dopiero generał Diotomos służący dla Mitrydatesa Wielkego włączył je do Królestwa Bosporońskiego. W późniejszych czasach zainstalowano w nim garnizon rzymski. Miasto było otoczone potężnymi murami. Był w nim teatr zarówno grecki jak i rzymski. W mieście była mennica jak i wiele świątyń. Wiele z nich odkryto podczas wykopalisk. Następnie był częścią imperium bizantyjskiego aż do czwartej krucjaty. W kolejnym stuleciu zostało opuszczone. Chersonez był siedzibą biskupów. W mieście tym miał miejsce chrzest Rusi.


Hermonassa

Miasto leżało w samym centrum królestwa Bosporańskiego. Założone zostało przez mieszkańców Lesbos w IV wieku p.n.e. Było ważnym portem dzięki położeniu nad cieśniną kerczeńską. Wykopaliska pozwoliły odkryć wiele antycznych budowli w tym mieście. W 2 wieku n.e. miało zostać gruntownie przebudowane. Po upadku królestwa znalazło się pod władzą Hunów, Bułgarów a potem Chazarów. Później zdobyli go Rusi, od których miasto odbili Bizantyjczycy. Po czwartej krucjacie miasto znalazło się pod kontrolą Cesarstwa Terbizony. Niedługo potem opustoszało.


Nymphaion nad Pontem

Miasto leżało kilkanaście kilometrów na południe od dzisiejszego Kerczu. Założyli je osadnicy z Samos. Miasto było ważnym ośrodkiem handlu zbożem. Należało do królestwa Bosporańskiego od czasów jego powstania. W czasie panowania Mitrydatesa z Pontu zbuntowało się przeciwko niemu i obroniło się przed atakiem jego syna. W czasach rzymskich było nadal ważnym ośrodkiem. Miasto zostało opuszczone dopiero w czasie wędrówek ludów. Duża jego cześć znajduje się obecnie pod wodą. Ocalał jedynie akropol ze świątynią Demeter.


Panticapaeum

Polis założyli mieszkańcy Miletu. Leżało w miejscu dzisiejszego Kreczu. Służyło za stolicę królestwa Bosporańskiego. Było jednym z ośrodków który się zbuntował przeciwko Mitrydatesowi Wielkiemu. Za czasów rzymskich nadal była to nadal stolica państwa. Miasto opustoszało dopiero w okresie wędrówek ludów. Gdy zostało zniszczone przez Gotów i Hunów. A królestwo przestało istnieć.

W mieście istniał pałac królewski oraz wiele ważnych budowli. Wśród nich były świątynie oraz mennica. Która była głównym ośrodkiem produkcji monet w królestwie. Produkowano także duże ilości ceramiki, która miała swój unikalny styl. Choć była ona także importowana. Miasto było ważnym ośrodkiem handlowym. Było jednym z ośrodków który się zbuntował przeciwko Mitrydatesowi Wielkiemu. Miasto opustoszało dopiero w okresie wędrówek ludów.


Phanagoria

Miasto założyli uchodźcy z Teos, uciekający przed podbojem przez Persów Jonii. Miasto leżało naprzeciwko Kreczu. Po Rosyjskiej stronie cieśniny. Było to ważnym ośrodkiem handlowym w regionie. W Phangorii zaczęło się powstanie przeciwko Mitrydatesowi Wielkiemu. W czasach rzymskich miasto nadal się rozwijało. Po upadku królestwa było siedzibą biskupstwa oraz stolicą Wielkiej Bułgarii.

Samo miasto zajmowało teren kilkudziesięciu hektarów. Dzieliło się na dwie części. Pierwsza była na płaskowyżu, natomiast druga leżała nad brzegiem morza. Duża jego część znajduje się obecnie pod wodą. W mieście istniała mennica. Jedna z dwóch, obok stolicy, które biły srebrne monety. Oprócz tego było w nim wiele świątyń. W trakcie wykopalisk odkryto cmentarzysko.


Więcej o monetach z królestwa Bosporańskiego poniżej.

https://www.jstor.org/stable/42666925

Dynastia Spartakoidów – pytanie

Który z władców zabił własnego brata?

Moneta Spartakoidzi
Correct! Wrong!

Dynastia Spartakoidów – koniec

Pairisades był synem Leukona. Panował trzydzieści lat, niewiele wiadomo nim. Miał być wychwalany w Delfach za stosunek do obcokrajowców. Jego pierwszą żoną była lokalna arystokratka Kamasarye, z którą miał syna. Następnie pojął za żonę scytyjkę Argotes, również ona urodziła mu syna.

Pairisades Philometor wstąpił na tron po śmierci ojca i imiennika. Panował przez ćwierć wieku. Podobnie jak o poprzedniku niewiele wiadomo o nim. Wybijał monety ze swoim wizerunkiem jak ta powyżej. Miał zginąć w walkach ze Scytami.

Ostatnim władcą z tej dynastii był Pairisades. Był on bratem poprzednika. Za jego czasów wzmógł się nacisk Scytów na królestwo. Próbował złagodzić ten konflikt adoptując Saumacusa. Aby się wyzwolić spod jego kontroli poprosił o pomoc Pont. Gdy poselstwo z Anatolii przybyło scytowie wywołali bunt i zabili Pairisedesa i przepędzili posłów. Po roku przybyła armia Pontu i zgładziła Saumacusa. Wcieliła następnie Królestwo Bosporpońskie do władztwa Mitrydatesów.

O stosunkach między Królestwem Bosporpońskim a Rzymem przeczytasz tutaj.

https://www.jstor.org/stable/41541112

Dynastia Spartakoidów – Rozwój

Leukon był młodszym synem Paerisandra. Został królem po zabiciu starszego brata, którego przyłapał na romansie ze swoją żoną. Za jego czasów zaczęto masowo bić monety z wizerunkiem króla, jak ta widoczna powyżej. Miało to pomóc w rozruszaniu gospodarki. Prowadził wojnę z Herakleją Pontyjską z powodu jego ataków na polis Theodosię. Które to miasto zdobył. Po dwudziestu latach panowania został zabity przez żonę.

Następnym władcą był pochodzący spoza dynastii Hygaiaion. Był on regentem w czasie małoletności syna Paerisandra. Nosił tytuł Archonta królestwa. Nie wiadomo nic na temat jego panowania. Miało ono trwać około dwudziestu lat.

Spartocos miał być synem Paerisandra. Za jego panowania spokój panował w królestwie. Miał wzorem ojca wybijać monety ze swoim wizerunkiem. Jego władza miała trwać ponad dwadzieścia lat. Nie miał syna, a jedynie córkę z nieznaną żoną.

Więcej o panowaniu Hygeiona.

https://www.jstor.org/stable/43580389

Dynastia Spartakoidów – kryzys

Po śmierci Paerisadesa wybuchła wojna domowa między jego synami. Pierwszy władcą został Satyros. Pretensje do tronu zgłosił Eumelos. Uciekł do Sarmatów i z ich pomocą wyruszył przeciwko bratu. Satyros zostawił drugiego brata w stolicy i wyruszył naprzeciw Eumelosowi. Doszło do bitwy nad brzegiem rzeki Thatis. Eumelos przegrał bitwę i z sojusznikami musiał uciekać do ich stolicy. Jego brat obległ tą twierdzę. Nie udało mu się jej zdobyć. Sam poległ podczas walk. Królem ogłosił się wtedy Prytanios. Eumelos pokonał go jednak i początkowo oszczędził jednak gdy spróbował się brat zbuntować został zabity.

Po zdobyciu tronu Eumylos odbudował ze zniszczeń królestwo. Ponadto wzmocnił flotę i zreformował armię. Prowadził kampanie na okolicznych terenach zdobywając kontrolę nad nimi. Po pięciu latach panowania zginął w wyniku upadku z konia. Jego następcą został Spartakos. Nawiązał ponownie stosunki z Atenami. Panował dwadzieścia lat. Jednak nie wiadomo nic na temat jego dokonań w królestwie.

Jego następcą był Pearisades. Nie jest pewne czy był synem poprzednika czy też jego wuja – Satyrosa. Prowadził on ożywioną korespondencję z innymi królami hellenistycznymi. Złożył dary na Delos. Panował przez prawie czterdzieści lat. Jego następcą był Spartakos, którego moneta jest widoczna powyżej. Panował tylko pięć lat. Został zabity przez brata po odkryciu romans między nim a swoją żoną.

Więcej o królestwie bosporańskim przeczytacie tutaj.

https://www.jstor.org/stable/581032

Dynastia Spartokidów – początki

Założycielem dynastii był Spartokos. Pochodził z Tracji, z rodzinny, która została zhellenizowana. Miał zaopatrywać Ateny w zboże. Za jego czasów zaczęły się podboje królestwa Bosporańskiego. Jego następcą był Satyros. Prowadził dalej podboje na Półwyspie Krymskim. Panował ponad pół wieku. Zmarł podczas oblężenia Teodosii.

Władzę po nim objęli bracia, Leukon i Gorgippos. Prowadzili oni podboje okolicznych terytoriów. Drugi z nich zdobył Gorgopię w Azji, którą uczynił stolicą. Natomiast jego brat prowadził podboje na terenie Krymu. Zdobył po długich walkach Teodozję. Zaczął atakować również tereny ludności autochtonicznej i wcielać je do swojego państwa. Prowadził również wojnę z Herakleą Pontyjską i dostarczał zborze do Aten.

Po śmierci braci władzę na państwem objęli synowie Leukona, Spartakos i Paerisades. Pierwszy po pięciu latach zmarł. Drugi ożenił się z córką Gorgipposa. Kontynuował politykę ojca prowadzać podboje. Wcielił do państwa Tanis i azjatyckie wybrzeże Morza Azowskiego.

Więcej o początkach królestwa Bosporańskiego możecie przeczytać tutaj.

https://www.jstor.org/stable/1835935

© 2025 Jaskinia Historii

Theme by Anders NorenUp ↑