Zaraza Justyniana miała być pierwszą pandemią dżumy w dziejach. Miała miejsce na początku lat 40 VI wieku. Najprawdopodobniej wywołała ją dżuma dymieniczna. Mogła się zacząć w Etiopii. Pierwszy jej przypadek miał być w egipskim porcie Pelusion Prokopiusza z Cezarei. Sprowadzano stamtąd zboże do Konstantynopola. Bizancjum miało być wtedy osłabione po kilku lat suszy oraz wojną z Persją. Sam cesarz Justynian miał na nią zachorować. Zachowało się wiele jej szczegółowych opisów.
Śmiertelność zarazy miała być wysoka. Mogła w samym Konstantynopolu zabijać do 5000 ludzi dziennie. Miała zabić do 1/4 mieszkańców basenu Morza Śródziemnego. Objęła swoim zasięgiem ponadto całą Europę Zachodnią, Bliski Wschód oraz Wielki Step. Fale epidemii dżumy miały powtarzać się w każdym pokoleniu przez następne dwieście lat. I zabiły do stu milionów ludzi. Po ich ustaniu Europa nie doświadczyła zarazy aż do Czarnej Śmierci.
O zarazie Justyniana.