Wojna lelantyjska
Pierwszym poświadczonym w źródłach konfliktem między blokami państw była wojna lelantyjska. Miała ona miejsce w VII wieku i jej przyczyną był spór między Chalkis a Eretrią o ziemie uprawne leżące między nimi1. Obie strony zebrały sojuszników, z których część bezpośrednio włączyła się do walki. Nie ma jednak zbyt wielu informacji o warunkach, na jakich się ten konflikt zakończył2. Wobec tego niemożliwe jest ustalenie, czy zastosowano w nim Koine eirene. Podobnie było z innymi wojnami z epoki archaicznej, które przekraczały wymiar konfliktu między dwoma państwami.
Wojny z piątego wieku
Także w czasie wojen perskich nie wykorzystano koine eirene. Zawieszenie konfliktów między członkami związku helleńskiego było jednorazową akcją. Nie obejmowało również wszystkich państw greckich. Wskazują na to relacje między Atenami a Eginą, które zarówno przed, jak i po wojnach perskich miały taki sam charakter3.
Pierwsze znane przypadki zastosowania Koine Eirene było bezpośrednio związane z wytworzeniem się dwóch związków politycznych, Symmachii Spartańskiej oraz Arche Ateńskiej, które powstały w połowie V wieku4. Rywalizacja między Atenami i Spartą o hegemonię w Helladzie doprowadziła do wybuchu konfliktów pomiędzy nimi.
Organizacje te różniły się strukturami, oraz stopniem ingerencji państwa przewodzącego. Również miały one inne cele pierwotne. Symmachia miała zapewnić Sparcie i jej sojusznikom ochronę przed Atenami.5 Natomiast Arche wyewoluowało ze Związku Delijskiego, który miał za zadanie powstrzymywać Persję przed wkroczeniem na Morze Egejskiego. Po przekształceniu się w imperium ateńskie miała wspierać finansowo i materiałowo hegemona6. Oprócz Grecji kontynentalnej i Morza Egejskiego dużą rolę pojawienie się Koine Eirene miała Sycylia.
Pierwszy znany traktat kończący wojnę między blokami państw w Helladzie w piątym wieku miał miejsce w 446 roku7. Wygaszał on tzw. I wojnę peloponeską i jest znany, jako pokój trzydziestoletni. Nie można go traktować jako Koine Eirene. Wskazuje na to brak kilku kluczowych aspektów. Ateny, jak i Sparta, nie współpracowały w celu eliminacji przypadków jego łamania. Nie wskazano również kar za naruszenie jego postanowień. Brakuje ponadto informacji, czy traktat ten podpisały tylko Sparta i Ateny, czy też ktoś jeszcze. Był on ograniczony czasowo i nie obejmował swoim zasięgiem całej Grecji. Nie zawarto w nim zapisów dotyczących autonomii poleis. Był on tylko próbą ustalenia stref wpływów8.
Wojna Peloponeska
Konfliktem, który najbardziej przyczynił się do ukształtowania Koine Eirene była wojna peloponeska. Jej zasięg, obejmujący dużą część ziem zamieszkanych przez Greków zmuszał do stworzenia metody na zakończenie wojny na wszystkich terenach, na których była ona prowadzona. Było to związane z intensywnością działań i wpływem ich na gospodarkę i społeczeństwa państw greckich. Na skutek tego lokalne porozumienia nie dawały szans na zakończenie konfliktu9.
1Th, I 15. A. R. Burn, The So-Called „Trade Leagues” in Early Greek History and the Lelantine War, JHS XLIX, 1929, s. 31-34; D.W. Bradeen, The Leantine War and Pheidon of Argos, TAPhA LXXVIII, 1949 s. 240-241; O. Murray, Narodziny Grecji, Warszawa 2004, s. 106; S. B. Pomeroy, S. M. Burnstein, W. Donald, J. T. Roberts, Starożytna Grecja, Warszawa 2010, s. 178.
2A. R. Burn, op cit., s. 35-37; O. Murray, op. cit.,s. 107-8.
3Hdt. VII 145; J. A. O. Larsen, Federation for Peace in Ancient Greece, CPh XXXIX, 1944, s. 152; T. Figuera, Herodotus on the early hostilites between Aegina and Athens, AJPh CVI, 1985, s. 67-68; A. Tronsen, The Hellenic League of 480 B.C. – Fact or ideological fiction?, AC XXXIV, 1991, s. 104-105; O. Murray, op. cit., s. 377; G. Lach, Salamina-Plateje, Warszawa 2010, s.124.
4R. Kulesza, Wojna peloponeska, Warszawa 2006, s. 45.
5Dyskusja nad momentem powstania Symmachii Spartańskiej jest oparta o dwa odmienne stanowiska. Tradycyjnie uznawano, że jej początki miały miejsce w VI lub nawet VII wiekiem. Miało być to związane z zaprzestaniem wcielania nowych terenów do państwa spartańskiego po II wojnie mesyńskiej. Pogląd ten można zauważyć między innymi w pracach G. Busolt, Die Lakedamioner und ihre Bundesgenossen, Leipzig 1878; J. A. O. Larsen, Sparta and the Ionian Revolt: A study of Spartan Foregin Policy and the Genesis of the Pelopponesian League, CP XXVII, 1931; G.M.E. de Ste.Croix, The orgines of the Peloponnesian War, London 1972; P. Cartladge, The orgins and organization of the Pelopponesian League, [w:] M. Whitby, Sparta, London 2002, s. 223-229; J. A. Caprio, An Allied History of the Peloponnesian League: Elis, Tegea, and Mantinea, Ottawa2005, s. 4-5. Najnowsze badania wskazują na możliwość powstania jej dopiero w połowie V wieku w reakcji na powstanie Arche Ateńskiej. Stanowisko to widać w A. Wolicki, Symmachia Spartańska w VI-V w. p.n.e., Warszawa 2012, s. 237-241.
6W. K. Pritchett, The Transfer of the Delian Treasury, Historia XVIII, 1969, s. 20-21.
7Th. I 23; Diod. XII 7; N. O. Brown, Pindar, Sophocles and Thirty Years’ Peace, TPhA LXXXI, 1951, s. 2-3; A. Wolicki, op. cit., s. 232-3.
8A. J. Holladay, Sparta’s role in the First Peloponnesian War, JHS XCVII, 1977, s. 60-61; A. Wolicki, op. cit., s. 232-33.
9D. Musti, L’Economica in Grecia, Bari 1981, s. 105-106.